Jacek Dąbrowski
Zmiana kierunku jazdy w kontekście ogólnych i szczególnych zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym
Streszczenie
Na przykładzie zasad określających sposób zmiany kierunku jazdy w lewo, autor charakteryzuje ogólne i szczególne reguły ostrożności w ruchu drogowym oraz zwraca uwagę na relacje zachodzące pomiędzy nimi. Zaznacza, że zakreślenie ram wymaganej w danych warunkach ostrożności może być problematyczne, ze względu na potencjalną kolizję poszczególnych zasad bezpieczeństwa ruchu. Wyraża pogląd, że niedopuszczalne jest poszerzanie zamkniętego zakresu obowiązków skręcającego w lewo, w oparciu o zasady generalne – ostrożności podstawowej, szczególnej ostrożności oraz zasadę ograniczonego zaufania. Przewidziany w art. 22 ust. 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym wymóg zachowania szczególnej ostrożności od zmieniającego kierunek jazdy dotyczy wyłącznie sposobu realizacji obowiązków wskazanych w art. 22 ust. 2–3 i 5 oraz art. 25 ust. 1 tejże ustawy.
Słowa kluczowe
Ruch drogowy, zmiana kierunku jazdy, skręt w lewo, zasada ostrożności, szczególna ostrożność, zasada ograniczonego zaufania, ogólne i szczególne zasady bezpieczeństwa ruchu drogowego, kolizja zasad bezpieczeństwa ruchu
Change of direction in the context of general and specific road traffic safety rules
Abstract
Based on the example of principles (rules) defining the methods of turning left, the author characterizes general and particular principles of caution (care) in road traffic and draws attention to the relations between them. He notes that defining the extent of the caution required in given circumstances may be problematic, due to a potential conflict between specific traffic safety rules. He expresses the opinion that it is unacceptable to broaden the defined range of responsibilities of a driver turning left, on the basis of general principles – basic and particular caution (care), and the principle of limited confidence (defensive driving). The requirement under Art. 22 Paragraph 1 of the Act – The Road Traffic Law of maintaining particular caution (care) by a driver changing direction exclusively relates to the method of execution of duties indicated in Art. 22 paragraphs 2-3 and 5, as well as Art. 25 paragraph 1 of this Act.
Key Words
Road traffic, change of direction, left turn, the principle of caution (care), particular caution (care) and the principle of limited confidence (defensive driving), general and specific road safety rules, conflict of traffic safety rules.
______________________________________________________________________________________
Bartłomiej Gadecki
Odpowiedzialność karna za zniszczenie lub uszkodzenie pojazdu zabytkowego w wyniku zdarzenia drogowego
Streszczenie
W artykule omówiono kwestię odpowiedzialności karnej za zniszczenie albo uszkodzenie w wypadku komunikacyjnym pojazdu zabytkowego. Przestępstwo nieumyślnego zniszczenia zabytku reguluje art. 108 ust. 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. W opinii autora, osoba, która poprzez naruszenie, chociażby nieumyślne, zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, powoduje wypadek, w którym dochodzi do nieumyślnego zniszczenia albo uszkodzenia zabytku, nie popełnia przestępstwa określonego w art. 108 ust. 2 przywołanej ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. W pracy zastosowano metodę formalno-dogmatyczną.
Słowa kluczowe
Wypadek komunikacyjny, pojazd zabytkowy, Kodeks karny.
Criminal liability for destruction of or damage to an antique vehicle as a result
of a road accident
Abstract
The article discusses the issue of criminal liability for destroying or damaging an antique vehicle in a traffic accident. The offence of unintentional destruction of an antique is regulated by Art. 108 Paragraph 2 of the Act on the Protection of Antiques and Care of Antiques). In the author’s opinion, a person who, by violating, even unintentionally, the principles of safety in land traffic, causes an accident in which there is unintentional destruction of or damage to an antique, is not committing an offence defined in Art. 108 Paragraph 2 of the cited Act on the Protection of Antiques and Care of Antiques. A formal and dogmatic method was applied in the work.
Key Words
Traffic accident, antique vehicle, Penal Code.
______________________________________________________________________________________
Kazimierz J. Pawelec, Marcin Pawelec
Podstawowe zagadnienia w procesie rozpoznania ustawowych znamion przestępstwa przedstawienia organom procesowym fałszywej opinii
Streszczenie
Publikacja traktuje o możliwości pociągnięcia biegłego, rzeczoznawcy lub tłumacza, a także innych osób, do odpowiedzialności karnej za wydanie fałszywej opinii. Możliwość taka została wprowadzona art. 233 § 4 i § 4a Kodeksu karnego, który to przepis wszedł w życie z dniem 15 kwietnia 2016 r. Autorzy krytycznie odnoszą się do przyjętego rozwiązania legislacyjnego, udowadniając tezę, że jest to ograniczenie, i to istotne, niezależności biegłych od organów władzy państwowej, która nie może oceniać opinii pod kątem jej fałszywości wyłącznie dlatego, że nie spełnia tej władzy oczekiwań. Przedstawiają rozważania dotyczące umyślności wydania opinii fałszywej, jak również nieumyślnego wydania takiej opinii. Skupiają się na istotnych trudnościach dowodowych, związanych z wykazaniem winy opiniującego.
Słowa kluczowe
Biegły, rzeczoznawca, tłumacz, opinia, wina umyślna, wina nieumyślna, zamiar bezpośredni, zamiar ewentualny, szczególna ostrożność, fałszywa opinia, ocena dowodów.
Basic issues in the process of recognising the statutory criteria of the crime of presenting a false expert report to procedural bodies.
Abstract
The article deals with the possibility of holding an expert, an appraiser or a translator, as well as other persons, criminally liable for issuing a false report. Such a possibility was introduced by Art. 233 § 4 and § 4a Penal Code, which came into force on 15 April 2016. The authors are critical of the adopted legislative solution, putting forward the case that this is a limitation – and a significant one – on the independence of experts from state authorities, which cannot asses a report in terms of its falseness just because it does not fulfil the expectation of the said authorities. The authors present deliberations concerning the intentionality of issuing a false report, and also the inadvertent issuing of such report. They focus on significant evidential difficulties linked with proving the guilt of the expert.
Key Words
Expert, appraiser, translator, expert report, intentional guilt, unintentional guilt, direct intention, possible intention, particular care, false expert report, evaluation of evidence.
______________________________________________________________________________________
Kazimierz J. Pawelec
Obiektywne przypisanie, czy uniwersalna koncepcja w sprawach o wypadki drogowe?
Streszczenie
Przyjęta kilkanaście lat temu przez Sąd Najwyższy koncepcja obiektywnego przypisania skutku, w odniesieniu do wypadków drogowych nakłada niejako „rozliczenie” wszystkich uczestników zdarzenia drogowego za skutki określone w art. 177 § 1 lub
§ 2 Kodeksu karnego, oczywiście w razie stworzenia niebezpieczeństwa oraz wywołania przestępczego skutku. Koncepcja ta została zaaprobowana przez orzecznictwo sądowe, jak też znalazła uznanie u niektórych przedstawicieli doktryny. Spotkała się jednak z uzasadnioną krytyką za wprowadzenie do odpowiedzialności karnej pewnego automatyzmu. Nawet nieznaczne naruszenie przepisów administracyjno-drogowych, bez rozważenia, czy było zawinione, mogło powodować odpowiedzialność karną – i to bez podjęcia rozważań, czy kierujący mógł i powinien był przewidzieć określone, atypowe zachowanie się innego uczestnika ruchu. Tym też zagadnieniom poświęcona jest niniejsza publikacja, wskazująca również na konieczność indywidualnego podchodzenia do uczestników ruchu, zaskoczonych niemodelowym zachowaniem. Autor krytycznie odnosi się do obiektywnego przypisania skutku jako koncepcji pretendującej do miana uniwersalnej.
Słowa kluczowe
Zasady bezpieczeństwa, zachowania modelowe, ostrożność, szczególna ostrożność, powinność przewidywania, związek przyczynowy, eksces.
Objective attribution (of consequences), or universal concept in road accident
cases?
Abstract
The concept of objective attribution of an effect – adopted a dozen-or-so years ago by the Supreme Court in relation to road accidents – imposes a sort of “settling of accounts” in relation to all parties involved in a given road accident for results defined in Art. 177 § 1 or § 2 of the Criminal Code – of course, in the event of causing a hazard and having criminal consequences. This concept has been approved by judicial decisions, as well as being recognised by some leading figures in the field of legal doctrine. However, it has met with justified criticism for introducing a certain automatism into (the attribution of) criminal responsibility. Even a slight breach of administrative-traffic rules – without considering whether [the given driver] was culpable – could cause criminal liability, and this was without deliberating as to whether the driver could and should have foreseen some defined, atypical behaviour of another road user. This article is devoted to these issues, with the author also indicating the necessity of an individual approach to road users who are taken by surprise by untypical behaviour. The author is critical of the concept that objective attribution of consequence has universal pretentions.
Key Words
Safety principles, model behaviour, care (caution), particular care (defensive driving), the duty to think ahead, causal relationship, excess.
______________________________________________________________________________________
Wojciech Kotowski
O wyższy poziom postępowań karnych w sprawach o wypadki drogowe. Sprawiedliwości stało się zadość
Streszczenie
Tytuł publikacji jest odzwierciedleniem rozstrzygnięcia rozpoznawanej blisko trzy lata sprawy wypadku drogowego, którego okoliczności zaprezentowałem na łamach „Paragrafu na Drodze” (nr 5/2016). Otóż, wyrokiem Sądu Rejonowego w S., kierujący samochodem współoskarżony Sebastian K., został uniewinniony od zarzutu nieumyślnego naruszenia zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego, polegającego na niezachowaniu należytej ostrożności podczas realizacji manewru skrętu w lewo, bez uwzględnienia faktu, że w tym czasie był wyprzedzany przez motocyklistę. Przypomnijmy, że motocyklista, jadący jako piąty w kolumnie zatrzymujących się pojazdów, przekroczył podwójną linię ciągłą i, jadąc lewą stroną jezdni, właściwą dla kierunku przeciwnego, najechał na lewy bok samochodu, którego kierujący, skręcając w lewo, zjeżdżał z drogi do posesji. Kierujący motocyklem został uznany winnym umyślnego naruszenia podstawowych zasad bezpieczeństwa i skazany na określoną karę. Autor podkreśla, że słuszne rozstrzygnięcie nastąpiło dzięki wnikliwości i obiektywizmowi sędziego orzekającego.
Słowa kluczowe
Niedozwolone wyprzedzanie, zmiana kierunku ruchu, wypadek, akt oskarżenia, sprawca, pokrzywdzony, wyrok, biegli, kompetencja.
On the higher level of criminal proceedings in cases of road accidents. Justice has been done.
Abstract
The title of the article is a reflection of the resolution of a road accident case that was studied for nearly three years, whose circumstances I presented on the pages of “Paragraf na Drodze” (No. 5/2016). Recapping, by the decision of the District Court in S., the driver of a car, the co-accused Sebastian K., was acquitted of the charge of unintentional violation of the highway code – consisting in not taking due care when turning left (not taking into account the fact that at this time he was being overtaken by a motorcyclist). Let us recall that the motorcyclist, who was driving in fifth position in a column of braking vehicles, crossed a double white line and, driving on the left side of the road, i.e., for traffic travelling in the opposite direction, drove into the left side of a car, which was turning left off the road onto a property. The driver of the motorcycle was found guilty of intentional violation of basic principles of safety and received a defined sentence. The author emphasizes that the right solution was reached thanks to the incisiveness and objectivity of the adjudicating judge.
Key Words
Illegal overtaking, change of direction of movement, accident, indictment, perpetrator, victim, judgement, experts, competence.
______________________________________________________________________________________
Lech K. Paprzycki
Czy rzeczywiście miało miejsce wymuszenie pierwszeństwa przejazdu?
Streszczenie
Sprawa dotyczy wypadku, w którym, na skrzyżowaniu dróg nierównorzędnych, motocyklista jadący ze znaczną prędkością drogą z pierwszeństwem, na widok wysuwającego się powoli z drogi podporządkowanej samochodu, stracił panowanie nad motocyklem, przewrócił się i poniósł śmierć na miejscu. Tytuł opracowania zaopatrzony jest znakiem zapytania, ponieważ w toku procesu, w świetle zebranego materiału dowodowego ujawniła się wątpliwość, czy rzeczywiście powolne i niewielkie, a potrzebne dla uzyskania widoczności, wysunięcie się samochodu poza krawędź drogi z pierwszeństwem miało charakter wymuszenia pierwszeństwa i czy ono było faktyczną przyczyną zdarzenia.
Słowa kluczowe
Skrzyżowanie, pierwszeństwo przejazdu, szczególna ostrożność, związek przyczynowy, możliwość przypisania skutku.
Did forcing the right of way really take place?
Abstract
The case concerns an accident in which, at an intersection of a major and minor road, a motorcyclist riding along the major road at considerable speed lost control of his motorbike at the sight of a car emerging slowly from the minor road, and overturned and died on the spot. The title of the article bears a question mark, since in the course of the proceedings, in the light of the collected evidence material, a doubt arose as to whether the emergence of the car – which was slow and inconsiderable, but necessary to achieve visibility – beyond the edge of the major road really constituted a right of way violation and whether it was the real cause of the accident.
Key Words
Intersection, right of way, particular caution, casual relationship, possibility of ascribing consequences.
______________________________________________________________________________________
Piotr Ciępka, Jakub Zębala
Weryfikacja wyników eksperymentu widoczności. Od jakościowej
do ilościowej oceny jasności odzieży pieszego
Streszczenie
Artykuł dotyczy oceny jakości eksperymentalnego odtwarzania możliwości dostrzeżenia nieoświetlonej przeszkody w warunkach jazdy nocnej. Autorzy, na przykładzie przypadku najechania na leżącego na jezdni pieszego, przedstawiają metodę przejścia od jakościowej, porównawczej oceny odcieni szarości odzieży rzeczywistego pieszego – uczestnika wypadku i odzieży pozoranta, przybranego do wykonywanego eksperymentu, do ilościowej oceny jasności, która może być przydatna przy weryfikacji wyników eksperymentalnego badania widoczności. Wskazują, że wymaga to dysponowania odpowiednim materiałem zdjęciowym z miejsca wypadku i z eksperymentu oraz odpowiednim oprogramowaniem, umożliwiającym dokonanie obróbki obrazów i pomiaru jasności ich elementów.
Słowa kluczowe
Wypadek w nocy, eksperyment, widoczność, skala szarości.
Verification of the results of a visibility experiment. From a qualitative to a quantitative assessment of the brightness of pedestrian’s clothing.
Abstract
The article concerns an evaluation of an experimental recreation of the possibility of perceiving an unilluminated obstacle in night driving conditions. The authors – based on the example of driving onto a pedestrian lying in the road – present a method of moving from a qualitative, comparative assessment of the shade of grey of the clothes of an actual pedestrian (a participant in an accident) with those of a mock pedestrian, adopted for the performed experiment, to a quantitative assessment of brightness, which may be useful for verification of results of an experimental study of visibility. They indicate that appropriate photographic material from the scene of the accident and from the experiment is required as well as appropriate software, enabling image processing and measurement of brightness of components of the image.
Key Words
Accident at night, experiment, visibility, greyscale.
______________________________________________________________________________________
Informacje:
Informacje dla prenumeratorów
Informacje dla autorów