Kazimierz J. Pawelec
Ocena przyczynienia się pokrzywdzonego do wypadku w perspektywie odpowiedzialności karnej – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 22 maja 2019 r., V KK 227/18, Lex nr 2681255
Streszczenie
Glosowane orzeczenie Sądu Najwyższego jest niezwykle istotne dla praktyki, ponieważ nakazuje dokonywanie oceny, w tym również fachowej, zachowania ofiary wypadku, jak też innych współprzyczyniających się osób, w zakresie możliwości podjęcia skutecznych manewrów obronnych. Orzeczenie to wskazuje, że formalne naruszenie zasad bezpieczeństwa wcale nie musi skutkować poniesieniem odpowiedzialności, zwłaszcza w sytuacjach, gdy naruszenie zasad było nieznaczne, odrzucając tym samym wszelki formalizm właściwy dla postępowania organów administracyjnych, w tym także policyjnych. Omówiona problematyka niejednokrotnie jest pomijana w praktyce, chociaż może mieć istotne znaczenie dla oceny winy, co wprost rzutuje na odpowiedzialność karną uczestników zdarzenia.
Słowa kluczowe
Zasady bezpieczeństwa, zasady ostrożności, przyczynienie, współodpowiedzialność.
Assessment of the accident victim’s contributory behaviour to the accident in the context of criminal liability – commentary on the judgement of the Supreme Court of 22 May 2019, Ref. V KK 227/18, Lex No 268 1255 10
Abstract
The judgement of the Supreme Court discussed in the article is extremely important for the legal practice since it mandates an assessment, including professional one, of the behaviour of accident’s victim and other contributing persons as concerns the possibility of under-taking efficient defensive manoeuvres. The judgement indicates that formal violation of safety principles by no means must result in accepting the liability, particularly in the case of minor violation, thus rejecting any formalism characteristic of administrative organs’ proceedings, including those of the police. The issues discussed here are oftentimes disregarded in practice, although they may be important for the assessment of the guilt, which impinges directly on the criminal liability of the participants of the event.
Key Words
Safety principles, principles of precaution, contributory behaviour, co-liabilit
______________________________________________________________________________________
Michał Burtowy
Samochody autonomiczne. Wybrane problemy prawne
Streszczenie
Artykuł stanowi przyczynek do badań wybranych aktualnych i potencjalnych problemów prawnych, które wiążą się z urządzeniami komunikacji i transportu, uznawanymi obecnie za prototypowe[1]. Problemy te dotyczą funkcjonowania pojazdów różnego rodzaju i szczególnie wiążą się z konsekwencjami negatywnych zdarzeń z ich udziałem i problemów odpowiedzialności za szkody. W niniejszym artykule omówione zostaną zasygnalizowane kwestie w odniesieniu do tzw. autonomicznych samochodów.
Słowa kluczowe
Ruch drogowy, innowacje, bezpieczeństwo, wypadek, odpowiedzialność, ubezpieczenie, pojazdy autonomiczne.
Autonomous cars. Some legal problems
Abstract
The article is a contribution to the study of selected current and potential legal problems associated with communication and transport devices currently recognized as prototype. The problems concern the functioning of various types of vehicles – above all land vehicles (passenger and freight, urban and long-distance) and, in particular the liability for damage. The problems are discussed as related to the so-called autonomous (self-driving) cars.
Key Words
Road traffic, innovation, safety, accident, liability, insurance, self-driving cars, autonomous vehicles (AV)
______________________________________________________________________________________
Streszczenie
W ramach ustawy o kierujących pojazdami, polski ustawodawca wprowadził zakres temporalny uprawnienia do kierowania pojazdem w Polsce w oparciu o prawo jazdy wydane za granicą, a respektowane stosownie do postanowień Konwencji genewskiej lub Konwencji wiedeńskiej. Dokumenty te stwierdzają posiadane uprawnienia do kierowania odpowiednim pojazdem wyłącznie w okresie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia przez kierującego stałego lub czasowego pobytu w Polsce. Po upływie tego okresu kierujący nie może powoływać się na wydany za granicą dokument, a co za tym idzie nie ma uprawnień do prowadzenia pojazdu w Polsce. Tak zakreślony termin w znacznym zakresie pozostaje jednak niezgodny z regulacjami międzynarodowymi, które Polska zobowiązała się przestrzegać. Celem niniejszego artykułu jest zatem ocena przyjętych przez polskiego legislatora regulacji prawnych w oparciu o wiążące Polskę umowy międzynarodowe, wskazanie ewentualnych rozbieżności oraz przedstawienie sposobu rozstrzygania kolizji między nimi, tak aby można było w sposób precyzyjny określić czasowe granice uprawnień do kierowania pojazdem na terytorium Polski w oparciu o dokument wydany za granicą.
Słowa kluczowe
Prawo jazdy, międzynarodowe prawo jazdy, uprawnienia do kierowania pojazdem, umowa międzynarodowa, reguły kolizyjne
The temporal scope of the right to drive on the territory of Poland based on the driving licence issued in a foreign country
Abstract
TUnder the act on vehicle drivers the Polish legislator introduced the temporal scope of the right to drive in Poland based on the driving licence issued abroad, and respected in conformity of the provisions of the Geneva Convention or the Vienna Convention. These documents ascertain the right to drive the indicated vehicle solely in the period of six months starting on the day of the driver’s permanent or temporary stay in Poland. After the expiry of this period the driver cannot rely on the document issued abroad, which means he/she does not have the right to drive in Poland. Such prescribed time limit, however, is not compatible with the international regulations that Poland is committed to observe. The aim of the present paper is to evaluate the legal regulations adopted by the Polish legislator based on the international agreements binding Poland, to indicate potential inconsistencies and propose a way of resolving the collisions between them so as to define precisely the time limits of the right to drive on the territory of Poland based on the document issued abroad.
Key Words
Driving licence, international driving licence, right to drive a vehicle, international agreement, colliding rules
______________________________________________________________________________________
Sławomir Joachimiak
Cofnięcie uprawienia do kierowania pojazdami jako znamię przestępstwa
Streszczenie
Przedmiotem artykułu jest omówienie znamion z art. 180a k.k. w postaci cofnięcia uprawnienia do kierowania pojazdami. Autor odwołuje w się w tym zakresie i omawia uregulowanie ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami. Wyjaśnia, co należy rozumieć przez decyzję administracyjną o cofnięciu uprawnienia i kiedy wywołuje ona skutek prawny. Wskazuje na mogące wystąpić w praktyce problemy ze stosowaniem przepisu art. 180a k.k. przede wszystkim w sytuacji, gdy sprawca nie wie o wydaniu wobec niego decyzji o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami, w zależności od sposobu, w jaki ta decyzja została mu doręczona. Ustalono, iż dla realizacji znamion przestępstwa z art. 180a k.k. decyzja o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami musi być wykonalna i wiąże ona w swoim zakresie sąd karny niezależnie od tego, czy została ona wydana prawidłowo w myśl przepisów prawa administracyjnego. Skonstatowano również, iż samo istnienie decyzji o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami nie jest wystarczające do przyjęcia realizacji znamion strony podmiotowej przestępstwa, a konieczne jest wykazanie, że kierujący wiedział o jej treści i się do niej nie stosował, a także że nie jest równoznaczne z przedmiotową decyzją zatrzymanie prawa jazdy, jak również decyzja o zawieszeniu uprawnień do kierowania pojazdami.
Słowa kluczowe
Prawo jazdy, zakaz prowadzenia pojazdów, cofnięcie uprawnień, znamię przestępstwa
Withdrawal of the right to drive vehicles as an attribute of offence
Abstract
The aim of the article is to discuss the features of an offense under Article 180a of the Penal Code in the form of withdrawal of the right to drive vehicles. In this regard, the author refers to and discusses the regulation of the Act of 5 January 2011 on drivers of vehicles. He explains what is meant by an administrative decision to withdraw the right and when it is legally binding. The author indicates that there may be practical problems with the application of the provision of Article 180a of the Penal Code. This is primarily when the perpetrator is not aware of the decision being issued to withdraw from him the right to drive vehicles, depending on the manner in which this decision was delivered to him. As a result of the analysis, it was found that for the implementation of the features of the offense under Article 180a of the Penal Code, the decision to withdraw the right to drive vehicles must be enforceable and it binds the criminal court within its scope irrespective of whether it was issued correctly in accordance with administrative law. It was also stated that the existence itself of the decision to withdraw the right to drive vehicles is not sufficient to accept the fault, and it is necessary to prove that the driver knew about its content and did not comply with it, and that it does not amount to the decision to stop driving license, as well as the decision to suspend driving privileges.
Key Words
Driving license, driving ban, withdrawal of rights, attributes of offence
______________________________________________________________________________________
Streszczenie
Artykuł został poświęcony wybranym problemom związanym z usunięciem pojazdu na podstawie art. 50a ustawy Prawo o ruchu drogowym. Omówiono przesłanki warunkujące dopuszczalność stosowania tej instytucji. Konieczne jest ustalenie, że pojazd pozostawiony jest bez tablic rejestracyjnych lub że jego stan wskazuje na to, że nie jest on używany. Wskazano na zakres zastosowania tej instytucji, na podmioty uprawnione do jej stosowania, jak również na różnice pomiędzy tym trybem a trybem wskazanym w art. 130a ustawy Prawo o ruchu drogowym.
Słowa kluczowe
Właściciel pojazdu, posiadacz pojazdu, usunięcie pojazdu z drogi, uprawnienia Policji
Removal from the road of a vehicle abandoned with no licence plates or a vehicle whose condition indicates that it is not used, based on article 50a of the Act on Road Traffic of 20 June 1997 – selected issues
Abstract
This article is devoted to selected problems connected with the removal from the road of a vehicle, based on Article 50a of the Act on Road Traffic. The premises determining the admissibility of employing this institution are discussed. It is necessary to establish that the vehicle has been abandoned on the road with no license plates or the condition of the vehicle indicates that it is not used. The scope of the application of this institution, entities entitled to perform it as well as the differences between this procedure and one based on Article 130a of the Act on Road Traffic are indicated.
Key Words
Vehicle owner, vehicle possessor, removal of a vehicle from the road, police powers.
______________________________________________________________________________________
Piotr Ciępka
Protokół oględzin pojazdu. Próba hamowania i obliczanie opóźnienia na podstawie jej wyników
Streszczenie
W artykule przedstawiono krytyczną ocenę powypadkowych badań pojazdu w zakresie sposobów wykonywania próby hamowania i obliczania opóźnienia hamowania na podstawie wyników uzyskanych w takiej próbie. Wykazano, że obliczanie opóźnienia na podstawie próby hamowania wykonanej bez użycia urządzenia mierzącego parametry ruchu pojazdu niesie za sobą ryzyko popełnienia dużego błędu. Na zakończenie zaprezentowano przykładowe urządzenia, jakie mogą i w ocenie autora powinny być stosowane w czasie powypadkowych badań pojazdu.
Słowa kluczowe
Oględziny pojazdu, badanie powypadkowe, próba hamowania, opóźnienie hamowania
Vehicle inspection report. Braking test and deceleration calculation based on it
Abstract
The aim of the paper is to present a critical evaluation of post-accident inspection of a vehicle in the aspect of braking tests performance methods and braking deceleration calculation based on the results of these tests. It has been demonstrated that deceleration calculation on the basis of a braking test performed with no instrument measuring vehicle motion parameters entails a risk of making a grave error. Some examples of the instrumentation that can and should, in the author’s opinion, be used in post-accident inspection of a vehicle have been presented.
Key Words
Vehicle inspection, post-accident inspection, braking test, braking deceleration.
______________________________________________________________________________________
Włodzimierz Treter
Weryfikacja możliwości rozpoznania kolizji przy małych prędkościach uderzenia
Streszczenie
Artykuł zawiera analizę możliwości zweryfikowania odczucia przez kierowcę i pasażerów samochodu kolizji przy małych prędkościach uderzenia, wynoszących kilka lub kilkanaście kilometrów w na godzinę. Do takich kolizji dochodzi niejednokrotnie podczas manewrowania na placach parkingowych. Odczucie przez osoby wewnątrz samochodu uderzenia w inny pojazd bywa utrudnione z uwagi na jednoczesne hamowanie pojazdu. Szarpnięcie spowodowane zderzeniem bywa często zbyt słabe, aby osoba je zarejestrowała.
Słowa kluczowe
Odczucie kolizji, mała prędkość, zderzenie
An analysis of the possibility to perceive a collision occurrence at low impact speed
Abstract
An analysis is performed of the possibility of vehicle driver and occupants to recognize if they are involved in a collision at low impact speeds of a few or several km/h. Such collisions frequently happen during manoeuvres on parking lots. It is difficult for vehicle occupants to feel the impact against another vehicle because braking takes place simultaneously. The jolt caused by the collision is often too slight to be registered by a person.
Key Words
Perception of collision, low speed, collision
______________________________________________________________________________________
Informacje
Spis treści rocznika 2/2020
Informacje dla prenumeratorów
Informacje dla autorów